Béo Phì Làm Tăng Nguy Cơ Ung Thư Như Thế Nào?

   Béo phì không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu đối với sức khỏe con người. Theo các nghiên cứu y khoa, béo phì có thể là thủ phạm gây ra hơn 200 bệnh lý khác nhau, bao gồm các vấn đề tim mạch, đột quỵ, đái tháo đường, thoái hóa khớp và đặc biệt là nhiều loại ung thư, trong đó nổi bật là ung thư đường tiêu hóa. Vậy béo phì ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua các cơ chế sinh học mà tình trạng này gây ra.

Cơ chế viêm mạn tính và tổn thương DNA

   Khi cơ thể tích tụ mỡ thừa quá mức, đặc biệt là mỡ nội tạng – lớp mỡ bao quanh các cơ quan quan trọng như gan, thận, tim và phổi – sẽ thúc đẩy tình trạng viêm. Viêm mạn tính kéo dài có thể dẫn đến stress oxy hóa, hình thành các gốc tự do oxy hóa. Những gốc tự do này tấn công và làm tổn thương DNA trong tế bào, gây đột biến gene và tăng nguy cơ phát triển ung thư. Hơn nữa, môi trường viêm liên tục còn tạo điều kiện thuận lợi cho các tế bào ung thư sinh sôi và phát triển, khiến bệnh tiến triển nhanh chóng hơn.

Suy giảm hệ miễn dịch

   Béo phì còn làm suy yếu chức năng miễn dịch của cơ thể. Khi hệ miễn dịch bị ảnh hưởng, khả năng phát hiện và tiêu diệt các tế bào bất thường giảm sút đáng kể. Kết quả là, các tế bào lạ – bao gồm cả tế bào tiền ung thư – có cơ hội tồn tại và phát triển thành khối u ác tính. Điều này làm tăng nguy cơ mắc ung thư ở nhiều bộ phận cơ thể.

Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột

   Một hậu quả khác của béo phì là sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, nơi một số nhóm vi khuẩn có hại phát triển quá mức. Sự rối loạn này không chỉ ảnh hưởng cục bộ mà còn thay đổi phản ứng miễn dịch toàn thân, thúc đẩy tình trạng viêm mạn tính. Kết quả là, nguy cơ ung thư đại trực tràng – một trong những loại ung thư phổ biến liên quan đến đường tiêu hóa – tăng cao hơn.

Đề kháng insulin và tăng sinh tế bào

   Thừa cân hoặc béo phì thường dẫn đến tình trạng đề kháng insulin, nghĩa là các tế bào cơ thể không còn đáp ứng tốt với hormone này. Để bù đắp, tuyến tụy phải tiết ra nhiều insulin hơn, dẫn đến nồng độ insulin cao trong máu. Insulin dư thừa kích thích sự tăng sinh của các tế bào bất thường, tạo môi trường lý tưởng cho khối u hình thành và phát triển.

Rối loạn nội tiết tố

   Đặc biệt ở phụ nữ, mỡ thừa có khả năng chuyển đổi androgen thành estrogen, làm tăng nồng độ estrogen ngoại sinh trong cơ thể. Nồng độ estrogen cao kéo dài gây tăng sinh tế bào ở tuyến vú và niêm mạc tử cung, từ đó dẫn đến nguy cơ cao hơn mắc ung thư vú và ung thư nội mạc tử cung.

Các loại ung thư liên quan đến béo phì

   Theo các tổ chức y tế uy tín, thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc ít nhất 13 loại ung thư khác nhau, bao gồm:  ung thư vú (ở phụ nữ đã mãn kinh); ung thư đại tràng và trực tràng; ung thư nội mạc tử cung; ung thư thực quản; ung thư túi mật; ung thư thận; ung thư gan; ung thư buồng trứng; ung thư tuyến tụy; ung thư dạ dày; ung thư tuyến giáp; bệnh đa u tủy xương; u màng não, tủy.

Cách theo dõi và phòng ngừa

   Để giảm thiểu rủi ro, hãy duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng, tập luyện đều đặn và kiểm soát cân nặng. Quan trọng nhất, bạn nên đến các cơ sở y tế có trung tâm kiểm soát cân nặng để được khám, tầm soát toàn diện đa chuyên khoa. Việc điều trị kịp thời và giảm cân hiệu quả không chỉ cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn góp phần hạn chế đáng kể nguy cơ mắc ung thư.

Béo phì là một vấn đề có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và can thiệp đúng cách. Hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe của chính mình và người thân!